از زمان گسترش شهرنشینی، انسانها همواره در تلاش برای یافتن راههایی برای ارتباط بیشتر با طبیعت بودهاند. از آنجایی که در آپارتمانها معمولا دسترسی به حیاط محدود است و امکان داشتن باغ برای همه فراهم نیست، اخیرا گرین وال یا باغچههای عمودی محبوبیت بسیار زیادی یافتهاند.
دیوار سبز در واقع دیواری با پوشش گیاهی است و امکان نزدیکی به طبیعت را حتی در فضاهای کوچک فراهم میکند.
علاوه بر فواید و مزایای بسیار زیاد گرین وال، دیوارهای سبز میتوانند جذابیت و زیبایی هر محیط را نیز افزایش دهند و مانند یک دیوار دکوراتیو عمل کنند.
در مطلب امروز چیدآذین با این دیوارهای جذاب بیشتر آشنا خواهیم شد و روش اجرای آنها را نیز بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
گرین وال که با نام دیوار سبز، باغ عمودی یا دیوار زنده نیز شناخته میشود، روشی برای افزایش فضای سبز در محیطهای داخلی یا نمای خارجی ساختمانهای با کاربریهای مختلف است.
شاید فکر کنید گرین وال یک ابتکار جدید است اما جالب است بدانید که اولین دیوار سبز توسط استنلی هارت وایت، استاد معماری دانشگاه ایلینوی در سال 1938 میلادی ساخته شد.
این اختراع بعدها توسط پاتریک بلان، گیاهشناس فرانسوی تکمیل شد و گسترش یافت.
دیوار سبز به طور کلی به دیوار یا بخشی از یک دیوار گفته میشود که با انواع گیاهان که در خاک یا بستر دیگری رشد میکنند، پوشانده شده است.

دیوار سبز را میتوان در نمای خارجی ساختمانها استفاده کرد. به این ترتیب گیاهان علاوه بر تصفیه هوا، مانند یک لایه عایق حرارتی بر روی پوسته ساختمان عمل میکنند. این لایه از نفوذ گرمای بیش از حد به بنا بر اثر تابش خورشید جلوگیری میکند. همچنین اجازه خروج هوای گرم از ساختمان در زمستانها را نیز نخواهد داد.
نمای سبز عایق صوتی نیز هست. گیاهان با جذب سر و صداهای بیرون، ورود آن را به بنا تا حدی کنترل خواهند کرد.
استفاده از نماهای پوشیده شده با گیاهان در کنار نقش تصفیه هوا و عایق حرارتی و صوتی میتواند در زیباسازی شهر و ایجاد محیط شهری آرامتر نیز نقش موثری ایفا کند.
علاوه بر نمای خارجی، گرین وال در فضاهای داخلی نیز بسیار محبوب و کاربردی است.

اگر از این باغهای عمودی در فضای داخلی ساختمانها استفاده شود، با جذب دیاکسید کربن، تولید اکسیژن و همچنین جذب آلایندهها، به بهبود کیفیت هوا کمک خواهد کرد. همانطور که اشاره شد این دیوارها علاوه بر وجه کاربردی خود، به عنوان یک عنصر زیبا و دکوراتیو نیز استفاده میشوند.
برخی تحقیقات نشان دادهاند که دیوارهای زنده ممکن است بتوانند به تصفیه آب خاکستری (آب استفاده شده در حمام، آشپزخانه و ماشین لباسشویی) نیز کمک کنند.
غیر از خانهها و محیطهای مسکونی از گرین وال میتوان در لابیها، رستورانها، بیمارستانها، ادارات و محیطهای آموزشی نیز بهره برد.

یکی دیگر از موارد استفاده دیوار سبز در طراحی محوطه باغ کوچک و بالکنها است. این دیوارها باعث میشوند که از فضای عمودی به خوبی بهره ببرید و پوشش گیاهی مورد نظرتان را در فضای محدود نیز ایجاد نمایید.
از طرفی وجود دیوارهای سبز در فضاهای داخلی یا نماهای خارجی میتواند در کاهش استرس و اضطراب نیز بسیار مفید باشد.
به طور خلاصه میتوان گفت که مزایای گرین وال عبارتند از:
- تصفیه هوا
- عایق حرارتی و صوتی
- تنظیم دما
- زیباسازی محیط
- کاهش استرس
نحوه اجرای دیوار سبز

دیوارهای سبز یا زنده به طور معمول به صورت پنلهای مدولار که محیط رشد را در خود دارند، اجرا میشوند. این محیط رشد میتواند کیسهها یا گلدانهای خاک، نوعی فیبر نازک یا سیستم ورقهای باشد.
گلدانها یا کیسههای خاک به دیوار متصل میشوند و معمولا هر سال یا هر دوسال یکبار باید تعویض شوند. این نوع دیوارهای سبز، برای مقیاسهای کوچک و خانگی مناسب هستند.
استفاده از فیبرها و الیاف نازک به جای خاک، برای محیطهای داخلی و گیاهان کوچک مناسب است. این سیستم معمولا نمیتواند از گیاهان بزرگ و با ریشههای ضخیم حفاظت کند و احتمال پاره شدن الیاف وجود دارد.
در سیستم ورقهای از ورقههای مخصوصی بر روی مدولهای پلاستیکی استفاده میشود. این ورقهها برای نماهای سبز و محیط خارجی مناسب هستند و میتوانند میزان آب قابل توجهی را در خود نگهدارند. دوام آنها نیز به دلیل استفاده از پلاستیک بسیار بالاتر است.
یکی دیگر از نکات مهم اجرای دیوار سبز، تعبیه صحیح سیستم آبرسانی است. بیشتر دیوارهای زنده از سیستم انتقال آب یکپارچه استفاده میکنند؛ چرا که روش معمول آبیاری گیاهان با آبپاش برای دیوارهای سبز کارآمد نیست.
در سیستم آبرسانی گرین وال از یک مخزن آب استفاده میشود و آب مورد نیاز توسط یک پمپ به گیاهان میرسد. خطوط آبرسانی از پیش بر روی پنلهای موجود در دیواره طراحی شدهاند و انتقال آب به میزان لازم انجام خواهد شد.
در برخی از سیستمهای آبرسانی، آب اضافی گیاهان جمعآوری شده و مجددا مورد استفاده قرار میگیرد.

در تصویر بالا اجزای مختلف دیوار سبز مشخص شدهاند. این اجزا شامل گلدان مخصوص، لایه عایق رطوبتی جهت آسیب نرسیدن به دیوار ساختمان، پمپ آب، لوله آبرسانی، بستر رشد و پوشش گیاهی میباشند.